Podatek za drogi. Nikt ich nie lubi, ale płacić trzeba. Czy czasami nie płaci się za dużo? W obszarze gospodarstw rolnych często przebiegają drogi, ale praktyka naliczania podatku nie jest jednolita. Powinien być podatek rolny czy od nieruchomości? Warto to sprawdzić i policzyć. – Przez nasze gospodarstwo przebiega droga. Nie wiem jak jest ujęta na mapach. Podatek płacę wyższy niż sąsiad, który ma gospodarstwo o podobnym areale. Czy ta droga może mieć jakieś znaczenie przy obliczaniu wysokości podatku? – pyta Pan Wacław z opolskiego. Zgodnie z ustawą o podatku rolnym – Opodatkowaniu podatkiem rolnym podlegają grunty sklasyfikowane w ewidencji gruntów i budynków jako użytki rolne, z wyjątkiem gruntów zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej innej niż działalność rolnicza (art. 1). Stawka podatku Stawka podatku rolnego w 2020 roku wynosi 146,15 zł – za 1 ha przeliczeniowy. Od 2021 roku będzie to kwota 146,38 zł. Stawki podatku od nieruchomości określają gminy w granicach maksymalnych stawek wskazanych przez ministerstwo finansów. Podatek za drogi a wpis w ewidencji Co przesądza o zakwalifikowaniu gruntów do danej grupy i w konsekwencji naliczeniu podatku rolnego lub od nieruchomości? Podstawowym kryterium decydującym o zaliczeniu do opodatkowania danym podatkiem jest klasyfikacja w ewidencji gruntów i budynków. Zasada ta wynika z art. 21 ust. 1 ustawy Prawo geodezyjne i kartograficzne. Jak stanowi § 68 Rozporządzenia Ministra Rozwoju Regionalnego i Budownictwa z dnia 29 marca 2001 r. w sprawie ewidencji gruntów i budynków grunty rolne dzielą się na: 1) użytki rolne, do których zalicza się: a) grunty orne, oznaczone symbolem – R, b) sady, oznaczone symbolem – S, c) łąki trwałe, oznaczone symbolem – Ł, d) pastwiska trwałe, oznaczone symbolem – Ps, e) grunty rolne zabudowane, oznaczone symbolem – Br, f) grunty pod stawami, oznaczone symbolem – Wsr, g) grunty pod rowami, oznaczone symbolem – W, h) grunty zadrzewione i zakrzewione na użytkach rolnych, oznaczone symbolem – Lzr; 2) nieużytki oznaczone symbolem N. Ewidencja nie zawsze jest decydująca W niektórych sytuacjach dopuszcza się jednak możliwość odstępstwa od związania organu danymi zawartymi w ewidencji. W wyjątkowych przypadkach o zakwalifikowaniu danego gruntu może bowiem przesądzić sposób jego faktycznego wykorzystania. Na takim stanowisku stanął Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie w wyroku z dnia 12 października 2017 r. (sygnatura I SA/Sz 670/17), który stwierdził, że Sposób faktycznego wykorzystywania sklasyfikowanych jako użytki rolne gruntów, decyduje o tym, czy będą one objęte podatkiem rolnym, czy też podatkiem od nieruchomości. Podatek za drogi a grunt oznaczony jako „dr” W odniesieniu do dróg spór w zakresie objęcia podatkiem rolnym czy od nieruchomości rozstrzygnął w jednej ze spraw Naczelny Sąd Administracyjny. O opodatkowaniu gruntu podatkiem od nieruchomości bądź podatkiem rolnym decyduje sposób jego sklasyfikowania w ewidencji gruntów i budynków, przy czym zasadnicze znaczenie ma uznanie gruntu za użytek rolny. Oznaczenie więc gruntu jako droga (dr) powoduje, że podlega on opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości – tak NSA uznał w wyroku z dnia 16 czerwca 2020 r. (sygnatura II FSK 644/20). Rozstrzygnięcie to oznacza, że odmienna klasyfikacja niż ta wynikająca z ewidencji może być przyjęta jedynie w nadzwyczajnych okolicznościach. O podatku rolnym określonym 2021 r. wspominaliśmy także w artykule – Podatek rolny na 2021 r. To również może Ciebie zainteresować – Zanieczyszczenie drogi – czy rolnikowi grozi mandat? Podatek za drogi – czytaj również – Opodatkowanie drogi dojazdowej NOWOŚĆ | SU TARROCAPrzeczytaj Nawet wzorca wg COBORU
Roczny zysk z dzierżawy gruntu pod instalację wiatrową w 2022 r. szacuje się na ok. 35-60 tys. zł za hektar. Biorąc pod uwagę, że większa instalacja wraz z towarzyszącą jej infrastrukturą może zająć ok. 2,5 ha, możliwy jest zysk w wysokości ok. 100-120 tys. zł rocznie. Perspektywa takich zarobków wydaje się bardzo atrakcyjna.
Nowe inwestycje drogowe skracają czas podróży pomiędzy kluczowymi ośrodkami miejskimi w kraju, zwiększają też bezpieczeństwo i komfort jazdy. Ich realizacja wiąże się jednak z wieloletnim, skomplikowanym procesem, którego częścią jest konieczność pozyskania przez Skarb Państwa nieruchomości pod przyszłą drogę. W takiej sytuacji najważniejszą informacją dla właścicieli jest kwestia wysokości odszkodowania, które otrzymają za swoje nieruchomości oraz termin jego wypłaty. Decyzja o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej (ZRID) zatwierdza granice terenu pod budowę drogi Wysokość odszkodowania za nieruchomości przejęte na rzecz Skarbu Państwa ustala właściwy wojewoda w postępowaniu administracyjnym Można zwiększyć wysokość odszkodowania przy szybkim wydaniu nieruchomości Całość odszkodowania może być wypłacona właścicielom nieruchomości dopiero po uzyskaniu ostatecznej decyzji ZRID. Do tego czasu GDDKiA może jednak wypłacić 70 proc. zaliczki (dotyczy to tylko decyzji z rygorem natychmiastowej wykonalności ZRID – co oznacza i na co zezwala rygor natychmiastowej wykonalności? Przejęcie nieruchomości (działek, budynków) przez Skarb Państwa odbywa się z mocy prawa na podstawie wydawanej przez właściwego wojewodę decyzji ZRID. Jeśli decyzja ta ma nadany rygor natychmiastowej wykonalności, inwestor może przejąć działkę od razu po wydaniu decyzji przez wojewodę. Wojewoda o wydaniu decyzji ZRID zawiadamia obwieszczeniem w Biuletynie Informacji Publicznej, które może ukazać się także w prasie lokalnej oraz w siedzibach gmin, na terenie których inwestycja jest prowadzona. Urząd wojewódzki wysyła też pisemne zawiadomienia na adresy wskazane w ewidencji gruntów prowadzonej przez starostę. Jakiej wysokości będzie odszkodowanie? Wojewoda wyznacza niezależnych rzeczoznawców majątkowych, by określili wartość rynkową każdej nieruchomości. Wartość określa się według stanu i przeznaczenia nieruchomości z dnia wydania decyzji ZRID przez wojewodę. Odszkodowanie nie obejmuje zatem zmian w obrębie nieruchomości, które nastąpiły po wydaniu decyzji ZRID. Odszkodowanie nie będzie obejmować też utraconych korzyści, strat związanych z przerwaniem lub zakończeniem działalności gospodarczej, ponieważ dotyczy wyłącznie faktu utraty prawa do nieruchomości. Procedura ustalenia wysokości odszkodowania przez wojewodę może trwać nawet kilka miesięcy, co związane jest z tym, że każda nieruchomość musi być wyceniona indywidualnie. Na podstawie operatu rzeczoznawcy wojewoda ustala wysokość odszkodowania. Wojewoda powiększa kwotę odszkodowania: o 10 tys. zł, jeśli na działce znajduje się budynek mieszkalny. Kwota ta jest naliczana dla budynku, niezależnie od liczby lokatorów; o 5 proc. wartości nieruchomości wywłaszczonej, jeżeli nieruchomość zostanie przekazana GDDKiA w ciągu 30 dni od otrzymania od wojewody zawiadomienia o wydaniu decyzji ZRID. Jeżeli właściciel nie zgadza się z wysokością ustalonego odszkodowania, ma prawo odwołać się (za pośrednictwem wojewody) do ministra właściwego do spraw budownictwa, planowania i zagospodarowania przestrzennego oraz mieszkalnictwa (obecnie Ministra Rozwoju Pracy i Technologii). Ma na to 14 dni od daty doręczenia decyzji o odszkodowaniu. Decyzję Ministra może potem zaskarżyć do wojewódzkiego sądu administracyjnego. Odwołanie może złożyć też inwestor. W ramach odszkodowania byłemu właścicielowi, za jego zgodą, może zostać przyznana także nieruchomość zamienna. Różnicę między wysokością odszkodowania ustalonego w decyzji, a wartością nieruchomości zamiennej, wyrównuje się przez dopłatę pieniężną. Kiedy zostanie wypłacone odszkodowanie? GDDKiA przeleje odszkodowanie na rachunek bankowy wskazany przez właściciela nieruchomości w ciągu 14 dni od dnia, kiedy decyzja wojewody o odszkodowaniu stanie się ostateczna. Jeżeli stan prawny działki nie jest uregulowany, odszkodowanie wpłacane jest do depozytu sądowego na 10 lat. W takiej sytuacji, aby je otrzymać, konieczne jest przedłożenie w sądzie dokumentu potwierdzającego prawo do nieruchomości (np. po przeprowadzonym postępowaniu spadkowym). Przekazanie działki Termin przekazania nieruchomości wskazany jest w zawiadomieniu o wydaniu decyzji ZRID, które otrzymują właściciele. Właściciel powinien jak najszybciej przekazać działkę GDDKiA. Jeżeli zrobi to w ciągu 30 dni od otrzymania od wojewody zawiadomienia o wydaniu decyzji ZRID, wysokość odszkodowania zostanie powiększona o 5 proc. wartości wywłaszczanej nieruchomości. Przekazanie działki należy udokumentować – albo złożyć/przesłać do GDDKiA „oświadczenie o wydaniu nieruchomości” albo, w przypadku nieruchomości zabudowanej, podpisać protokół zdawczo-odbiorczy. Jeśli działka jest zabudowana, w celu usprawnienia procesu, zalecany jest kontakt osobisty lub telefoniczny z właściwym oddziałem GDDKiA. Nieprzekazanie działek w wyznaczonym terminie wiąże się ze wszczęciem postępowania egzekucyjnego (czyli przejęciem ich) na koszt właściciela. Prawo do lokalu zamiennego W przypadku przejmowania nieruchomości mieszkalnych, w sytuacji, gdy decyzji ZRID nadano rygor natychmiastowej wykonalności, GDDKiA ma obowiązek zapewnić mieszkańcom budynku lokal zamienny. Lokal zamienny zapewniany jest do wskazanego w zawiadomieniu o wydaniu decyzji ZRID terminu przekazania nieruchomości. Wykup tzw. resztówek Jeżeli pod budowę drogi przejęto tylko część nieruchomości, a pozostała jej część (tak zwana „resztówka”) nie nadaje się do prawidłowego wykorzystania na dotychczasowe cele, właściciel nieruchomości ma prawo wystąpić z wnioskiem do GDDKiA o wykupienie pozostałej części nieruchomości. Jeżeli GDDKiA uzna wniosek za zasadny, przedstawi właścicielowi nieruchomości ofertę wykupu. Cena nieruchomości zostanie ustalona na podstawie wyceny rzeczoznawcy majątkowego na zlecenie GDDKiA. Jeżeli zaoferowana cena zostanie zaakceptowana, właściciel i GDDKiA podpiszą stosowny akt notarialny, a „resztówka” stanie się własnością Skarbu Państwa. W odwrotnej sytuacji (a także w sytuacji, gdy GDDKiA od razu nie uzna wniosku o wykup za zasadny) właściciel nieruchomości ma prawo wystąpić z żądaniem wykupu na drogę sądową (cywilną). Ograniczenia praw do nieruchomości Niejednokrotnie realizacja inwestycji wymaga wejścia i przeprowadzenia prac na nieruchomościach położonych poza pasem drogowym, czyli stanowiących w większości przypadków własność osób prywatnych. Nieruchomości te nie są wywłaszczane, czyli nie następuje sytuacja, w której własność tych nieruchomości przechodzi na rzecz Skarbu Państwa, a właściciel otrzymuje odszkodowanie. By zapewnić możliwość np. przebudowy istniejącej sieci uzbrojenia terenu, wojewoda nakłada na GDDKiA obowiązek przeprowadzenia tych prac na działkach prywatnych, jednocześnie zobowiązując właścicieli nieruchomości, by udostępnili czasowo swoje nieruchomości GDDKiA. O obowiązku dokonania przebudowy istniejącej sieci uzbrojenia terenu orzeka wojewoda w decyzji ZRID, tej samej, która wywłaszcza nieruchomości pod budowę drogi. Jednocześnie wojewoda zezwala zarządcy drogi na wejście na nieruchomości niezbędne do dokonania prac budowlanych lub rozbiórkowych. Ogranicza w ten sposób prawo własności lub prawo użytkowania wieczystego do nieruchomości jego właścicielom lub użytkownikom wieczystym. Na GDDKiA ciąży obowiązek przywrócenia nieruchomości do stanu poprzedniego, niezwłocznie po założeniu lub przeprowadzeniu urządzeń liniowych. Jeżeli przywrócenie nieruchomości do stanu poprzedniego jest niemożliwe albo powoduje nadmierne trudności lub koszty, właścicielowi przysługuje odszkodowanie. Odszkodowanie to, podobnie jak odszkodowania za szkody powstałe w skutek prac budowlanych, powinno odpowiadać wartości poniesionych szkód. Dodatkowo, jeżeli wskutek przełożenia sieci uzbrojenia terenu, zmniejszy się wartość nieruchomości, odszkodowanie powiększa się o kwotę odpowiadająca temu zmniejszeniu. Odszkodowanie w odniesieniu do inwestycji prowadzonych przez Generalną Dyrekcję Dróg Krajowych i Autostrad ustala wojewoda w decyzji odszkodowawczej, po zasięgnięciu opinii rzeczoznawcy majątkowego, określającej wartość szkód oraz zmniejszenie się wartości nieruchomości. Postępowanie to wszczyna się na wniosek GDDKiA lub właściciela nieruchomości (ewentualnie użytkownika wieczystego), w przypadku zaistnienia szkód uzasadniających wypłatę odszkodowania. Powyżej opisaliśmy w sposób ogólny zasady przejmowania nieruchomości pod inwestycje drogowe. W przypadku konkretnych inwestycji zachęcamy do kontaktu z pracownikami Wydziałów Nieruchomości w oddziałach GDDKiA, którzy wyjaśnią szczegółowo wszystkie zagadnienia z tym związane. Namiary telefoniczne znajdą Państwo na stronie w zakładkach Kontakt na stronach Oddziałów GDDKiA.
Podatek od gruntu rolnego. Stawki podatku rolnego zależą od średniej ceny żyta obowiązującej w 11 kwartałach poprzedzających kwartał przed rokiem podatkowym. Obowiązujące dwie stawki podatku rolnego w 2023 r. wynoszą: za grunty gospodarstwa rolnego – 185,12 zł za 1 ha przeliczeniowy (równowartość 2,5 kwintala żyta) za
Tryb wszczęcia postępowania podziałowego oraz cel podziału nieruchomości wyznaczają zakres przedmiotowy kwestii rozstrzyganej postanowieniem obejmującym ocenę zgodności wstępnego planu podziału nieruchomości. Dlatego też sprawa wydzielenia gruntów pod drogi publiczne zawsze stanowiła i stanowi przedmiot żywego zainteresowania zarówno zwolenników jak i przeciwników tegoż wydzielenia Wszczęcie postępowania z urzęduJeżeli wszczęcie postępowania podziałowego następuje z urzędu w celu wydzielenia gruntów pod drogi publiczne, na obszarze, dla którego obowiązuje plan zagospodarowania przestrzennego, to prawidłowość zaskarżonego postanowienia warunkuje status prawny planowanej drogi wyznaczony przepisami gminnymi, zarówno w zakresie przeznaczenia terenu, jak i możliwości jego zagospodarowania. Dlatego niepełna będzie ocena zgodności wstępnego projektu podziału nieruchomości, która ogranicza się do stwierdzenia, że przewidziany przepisem gminnym ciąg komunikacyjny spełnia warunki techniczne drogi również: Czy o wywłaszczenie nieruchomości musi wnioskować gmina? Jak dokonać podziału nieruchomości? Zasadą jest dokonywanie podziału nieruchomości (jeżeli projektowany podział jest zgodny z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego) na wniosek właściciela lub użytkownika wieczystego nieruchomości, a bez wniosku właściciela, czyli z urzędu, podziału nieruchomości można dokonać jedynie w przypadkach wskazanych w przepisach ustawy, wówczas, gdy podział ten jest niezbędny do realizacji celów publicznych, a więc także wtedy, gdy konieczne jest wydzielenie działek pod budowę drogi publicznej. Dlatego też jest rzeczą ważną aby wydzielenie gruntów pod drogi publiczne wiązało się z jak najmniejszymi reperkusjami ze strony z ustawą o gospodarce nieruchomościami, podziału nieruchomości dokonuje się na wniosek i koszt osoby, która ma w tym interes prawny, natomiast podziału nieruchomości można dokonać z urzędu, jeżeli jest on niezbędny do realizacji celów publicznych, a celem publicznym, w rozumieniu ustawy, jest, wydzielenie gruntów pod drogi również serwis: NieruchomościNależy zatem stwierdzić, że zasadą jest dokonywanie podziału nieruchomości (jeżeli projektowany podział jest zgodny z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego) na wniosek właściciela lub użytkownika wieczystego nieruchomości, a bez wniosku właściciela, czyli z urzędu, podziału nieruchomości można dokonać jedynie w przypadkach wskazanych w przepisach ustawy, wówczas, gdy podział ten jest niezbędny do realizacji celów publicznych, a więc także wtedy, gdy konieczne jest wydzielenie działek pod budowę drogi publicznej. Opisz nam swój problem i wyślij zapytanie.
Lokal za grunt, ulga w PIT na urządzenie i społeczne agencje najmu – takie propozycje znajdą się w nowym, rządowym programie, który ma rozwiązać problemy mieszkaniowe Polaków. Eksperci nie mają wątpliwości, że to krok w dobrym kierunku. Wskazują jednak, że diabeł tkwi w szczegółach, a dokładnie - w zasadach finansowania.
Pieniądze i Prawo Data publikacji Według art. 112 ustawy o gospodarce nieruchomościami, wywłaszczenie nieruchomości polega na pozbawieniu albo ograniczeniu, w drodze decyzji, prawa własności, prawa użytkowania wieczystego lub innego prawa rzeczowego na nieruchomości. Wywłaszczenie nieruchomości może być dokonane, jeżeli cele publiczne nie mogą być zrealizowane w inny sposób niż przez pozbawienie albo ograniczenie praw do nieruchomości, a prawa te nie mogą być nabyte w drodze umowy. Organem właściwym w sprawach wywłaszczenia jest starosta wykonujący zadanie z zakresu administracji rządowej. Nieruchomość może być wywłaszczona tylko na rzecz Skarbu Państwa albo na rzecz jednostki samorządu terytorialnego ( Może być nim objęta cała nieruchomość albo jej część. Jeżeli wywłaszczeniem objęto część nieruchomości, a pozostała nie nadaje się do prawidłowego wykorzystywania na dotychczasowe cele, można zażądać, aby Skarb Państwa lub jst nabyły również tę część. Jeżeli zatem nie wyrazi Pan zgody na sprzedaż gminie gruntów pod budowę drogi, gmina może zwrócić się do starosty o przeprowadzenie postępowania wywłaszczeniowego. Ustawa stanowi, że wszczęcie postępowania wywłaszczeniowego, należy poprzedzić rokowaniami o nabycie. W trakcie ich prowadzenia może być zaoferowana nieruchomość zamienna. W przypadku wywłaszczania nieruchomości na wniosek jednostki samorządu terytorialnego rokowania przeprowadzają ich organy wykonawcze. Jeżeli rokowania nie przyniosą rezultatu, starosta przeprowadza postępowanie. Przejście prawa własności na rzecz Skarbu Państwa lub na rzecz jednostki samorządu terytorialnego następuje z dniem, w którym decyzja o wywłaszczeniu nieruchomości stała się ostateczna. Jednocześnie art. 128 ustawy wskazuje, że wywłaszczenie własności nieruchomości, użytkowania wieczystego lub innego prawa rzeczowego następuje za odszkodowaniem na rzecz osoby wywłaszczonej odpowiadającym wartości tych praw. Artykuł 130 określa, że wysokość odszkodowania ustala się według stanu, przeznaczenia i wartości wywłaszczonej nieruchomości w dniu wydania decyzji o wywłaszczeniu. Zapłata odszkodowania następuje jednorazowo, w terminie 14 dni od dnia, w którym decyzja o wywłaszczeniu podlega wykonaniu. Wysokość odszkodowania ustalona w decyzji podlega waloryzacji na dzień jego zapłaty. Podstawę ustalenia wysokości odszkodowania stanowi wartość rynkowa nieruchomości. Uwzględnia się w szczególności jej rodzaj, położenie, sposób użytkowania, przeznaczenie, stan oraz aktualnie kształtujące się ceny w obrocie nieruchomościami. Jeżeli przeznaczenie nieruchomości, zgodne z celem wywłaszczenia, powoduje zwiększenie jej wartości, wartość nieruchomości dla celów odszkodowania określa się według alternatywnego sposobu użytkowania wynikającego z tego przeznaczenia. Zobacz także Reasumując, gmina bez zgody właściciela nie może przejąć gruntu pod budowę drogi. Gdyby to uczyniła, właściciel ma prawo do odszkodowania.
I co zrobić, gdy jedni chcą oddać grunt za darmo, byle gmina wykonała drogę, inni na sprzedaży gruntu nie chcą stracić, a jeszcze inni chcą przy tym sporo zarobić? Ile za ar gruntu pod
Witam serdecznie, Nadeszła niezbyt przyjemna dla mnie chwila - zapadła decyzja o budowie pewnej drogi 7 metrowej odciążającej pobliskie miasto. Wiadomym jest że będą też robione ronda, zjazdy i drogi dojazdowe do pobliskich pól. Na moje nieszczęście na odcinku ok. 800m będzie to przecinać w sumie 4 działki, jak pewnie zdajecie sobie sprawę długie proste pola zamienią się w krótkie nieforemne kawałki co znacznie utrudni przeprowadzanie zabiegów agrotechnicznych. Pytanie do osób które miały z tym do czynienia, jak wyglądają procedury związane z wykupem takiej ziemi? Obecnie są już tam zasiane zboża / rzepak. Na razie cisza ze strony miasta / powiatu i województwa, z mediów można się dowiedzieć że budowa może się rozpocząć w każdej chwili. Jakie kroki mogę podjąć i jakie rady w związku z tym mają osoby które już przerabiały ten temat ? Nie ukrywam że trochę mnie to przeraża... Pozdrawiam
Wyrokiem z dnia 4 kwietnia 2017 r. (sygn. akt II FSK 487/15) NSA orzekł, że podatnikiem podatku od nieruchomości z tytułu gruntów Skarbu Państwa, zajętych pod Miejsca Obsługi Podróżnych, oddanych w dzierżawę podmiotowi trzeciemu przez ich trwałego zarządcę – Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad, jest ich dzierżawca, a nie GDDKiA.Podziały nieruchomości pod drogi publiczne. Jak przekonać gminę do wykupienia działki lub wypłacenia odszkodowania? Zagadnienie 9 z 40 Rafał Rychlicki, Geodetic Vice-CEO, Court Expert, Licensed Land Surveyor (1,2) Jako geodeta uprawniony (1, 2) i biegły sądowy w zakresie prawnym nieruchomości corocznie w całej Polsce wykonuję podziały dla setek działek z przeznaczeniem pod nieruchomości komercyjne i mieszkaniowe. Dlatego w ramach serii „Podziały nieruchomości w ujęciu inwestorskim. 40 zagadnień okiem biegłego sądowego” chcę się podzielić najczęściej występującymi przypadkami w zakresie podziałów nieruchomości. Gminy uchwalając mpzp określają tereny przewidziane na inwestycje publiczne. Mogą to być tereny pod obiekty użyteczności publicznej, tereny zieleni oraz drogi. Nieruchomości te należą zazwyczaj do osób prywatnych, które od dnia uchwalenia planu, nie mają prawa do realizacji innych inwestycji na swoich nieruchomościach (np. domu). Taka zmiana powoduje spadek wartości nieruchomości i jej nieprzydatność dla obecnych właścicieli. Dlatego też właścicielom lub użytkownikom wieczystym zazwyczaj zależy na szybkiej sprzedaży nieruchomości na rzecz gminy. Czy można zmusić gminę do wykupu gruntów przeznaczonych pod drogi? Kto zleca i opłaca podział nieruchomości i operat szacunkowy? Czy odszkodowanie zawsze musi mieć formę finansową? Kiedy odszkodowanie się nie należy? Czy przeznaczanie w mpzp dróg na komunikację wewnętrzną, a nie jako drogi publiczne jest przekroczeniem kompetencji gminy? Czy wystąpienie o odszkodowanie może się przedawnić? I co zmieniła specustawa drogowa? Czy właściciel lub użytkownik wieczysty możne zmusić gminę do odkupienia nieruchomości? MPZP ustala przeznaczenie terenu, rozmieszczenie inwestycji celu publicznego oraz określa sposób zagospodarowania terenu. Jednym z podstawowych parametrów MPZP są linie rozgraniczające określające, które części nieruchomości zostaną przeznaczone pod drogi publiczne. Znam przypadki, gdzie w planowanej nieruchomości inwestycyjnej należało przeznaczyć 50% powierzchni pod drogi publiczne, czego inwestor nie sprawdził przed zakupem nieruchomości. Gminy nie zawsze chętnie przejmują takie nieruchomości na własność, co wynika z ograniczeń budżetowych. Właściciel nieruchomości na podstawie art. 36 Ustawy o planowaniu przestrzennym może zmusić gminę do wykupu nieruchomości lub jej części, albo wnioskować o odszkodowanie. Jeśli na wniosek właściciela gruntu gmina nie chce reagować, to musi on złożyć wniosek do sądu. Sąd może nakazać złożenia przez gminę oświadczenia woli o dokonanie zakupu lub zasądzić odszkodowanie. Jeśli pod drogę zajęto tylko fragment nieruchomości, to właściciel może zwrócić się do władz gminy o geodezyjny podział działki w części planowanej pod drogę publiczną. Z mocy przepisów art. 98 Ustawy o gospodarce nieruchomościami, działki gruntu wydzielone pod drogi publiczne (gminne, powiatowe, wojewódzkie, krajowe) z nieruchomości, której podział został dokonany na wniosek właściciela, przechodzą z mocy prawa odpowiednio na własność gminy, powiatu, województwa lub Skarbu Państwa z dniem, w którym decyzja zatwierdzająca podział stała się ostateczna albo orzeczenie o podziale prawomocne. Następuje to w dniu, gdy decyzja o podziale stała się ostateczna, lub orzeczenie o podziale nieruchomości stało się prawomocne. W tym momencie właściciel nabywa prawo do wnioskowania o odszkodowanie. Podobnie traktowane są nieruchomości, których podział został dokonany na wniosek użytkownika wieczystego, z tym że prawo użytkowania wieczystego działek gruntu wydzielonych pod drogi publiczne wygasa z dniem, w którym decyzja zatwierdzająca podział stała się ostateczna, albo orzeczenie o podziale prawomocne. Zobacz więcej przykładowych podziałów nieruchomości >> Kto wnioskuje o podział i kto za to płaci? W związku z tym, że to organy publiczne planują inwestycje drogowe, nasuwa się pytanie. Kto wnioskuje o podział geodezyjny i kto pokrywa koszty – właściciel nieruchomości czy urząd? Podział może być przeprowadzony z urzędu, albo na wniosek właściciela lub użytkownika wieczystego nieruchomości. Zgodnie z art. 97 Ustawy o gospodarce nieruchomościami „podziału dokonuje się na wniosek i koszt osoby, która ma w tym interes prawny”. Podział nieruchomości można również wykonać z urzędu, jeżeli jest on niezbędny do realizacji celu publicznego, a więc również drogi publicznej. Pisałem jednak wcześniej, że gminy nie zawsze chętnie odkupują takie nieruchomości na własność ze względów finansowych. Dlatego, to właściciel albo użytkownik wieczysty nieruchomości może wystąpić o podział nieruchomości zgodny z mpzp, jeśli gmina nie wykazuje chęci odkupienia części lub całości nieruchomości. Operat szacunkowy wykonywany przez rzeczoznawcę majątkowego zleca jednak urząd. Rzeczoznawcy do stałej (np. na rok) współpracy z urzędem wybierani są w drodze przetargu. Jakie dokumenty są konieczne do odszkodowania? Do złożenia wniosku o odszkodowanie za działki gruntu przejęte pod drogi publiczne w wyniku podziału nieruchomości na wniosek właściciela lub użytkownika wieczystego, wymagane są: mapa z projektowanym podziałem, ostateczna decyzja zatwierdzająca podział i odpis z KW potwierdzający prawo własności/użytkowania wieczystego nieruchomości (stan po podziale nieruchomości), numer rachunku bankowego, na który ma być przelana wynegocjowana kwota. Dla osób prawnych lub prowadzących działalność gospodarczą będących właścicielami nieruchomości wymagane może być przedstawienie kopii wypisu z KRS lub CEiDG. Jeśli występuje spadkobierca, to konieczne będzie postanowienie sądowe o nabyciu praw do spadku lub akt notarialny poświadczenia dziedziczenia. Niektóre gminy posiadają wzory wniosków dostępne do pobrania i warto zaznaczyć, że w niektórych z nich możliwe jest od razu narzucenie własnej propozycji odszkodowania, która i tak w dalszych krokach będzie podlegać negocjacjom między właścicielem, a organem. Za złożenie wniosku nie wnosi się opłat skarbowych. Zobacz więcej przykładowych podziałów nieruchomości >> Wydzielanie działki gruntu pod drogę publiczną Wydzielenie działki gruntu pod drogę publiczną wymaga przeprowadzenia geodezyjnego podziału nieruchomości. Zarządca wydzielonej działki gruntu pod drogę publiczną musi uzyskać prawo do dysponowania, czyli nabyć ją w drodze umowy, wywłaszczyć lub podpisać umowę uprawniającą do korzystania. Wykonuje się to w kilku trybach. W przypadku, gdy teren nie jest objęty mpzp musi być wydana decyzja o ustaleniu lokalizacji drogi publicznej, a jeśli jest mpzp i obszar jest przeznaczony pod drogę publiczną, to nieruchomości zazwyczaj przechodzą na własność Skarbu Państwa lub JST w kilku trybach: Poprzez wywłaszczenie nieruchomości na mocy Ustawy z dnia r. o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych ( 2003 nr 80 pkt 1. Mówi: ‘Przepisy niniejszego rozdziału stosuje się do nieruchomości położonych (…) na obszarach przeznaczonych w planach miejscowych na cele publiczne albo do nieruchomości, dla których wydana została decyzja o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego.”Na mocy Ustawy z dnia r. Przepisy wprowadzające ustawy reformujące administrację publiczną ( 1998 nr 133 Art. 73. 1. mówi, że „Nieruchomości pozostające w dniu 31 grudnia 1998 r. we władaniu Skarbu Państwa lub jednostek samorządu terytorialnego nie stanowiące ich własności, a zajęte pod drogi publiczne, z dniem 1 stycznia 1999 r. stają się z mocy prawa własnością Skarbu Państwa lub właściwych jednostek samorządu terytorialnego za odszkodowaniem. Dalej punkt Art. 73. 2. Ustawy mówi: „Odszkodowanie (…), wypłaca: 1) gmina – w odniesieniu do dróg będących w dniu 31 grudnia 1998 r. drogami gminnymi, 2) Skarb Państwa – w odniesieniu do pozostałych dróg”.Na mocy „Specustawy drogowej„, tj. Ustawy z dnia r. o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych ( 2003 nr 80 pkt 4. mówi, że „Nieruchomości lub ich części (…) stają się z mocy prawa: 1) własnością Skarbu Państwa w odniesieniu do dróg krajowych, 2) własnością odpowiednich jednostek samorządu terytorialnego w odniesieniu do dróg wojewódzkich, powiatowych i gminnych – z dniem, w którym decyzja o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej stała się ostateczna.” Jednym z trybów wywłaszczania nieruchomości pod drogi publiczne jest „Specustawa drogowa” Ustawa z dnia r. o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych ( 2003 nr 80 mocy Ustawy z dnia r. o gospodarce nieruchomościami ( 1997 nr 115 poz. 741). Art. 98. 1 mówi, że „Działki gruntu wydzielone pod drogi publiczne: gminne, powiatowe, wojewódzkie, krajowe – z nieruchomości, której podział został dokonany na wniosek właściciela, przechodzą, z mocy prawa, odpowiednio na własność gminy, powiatu, województwa lub Skarbu Państwa z dniem, w którym decyzja zatwierdzająca podział stała się ostateczna albo orzeczenie o podziale prawomocne. Przepis ten stosuje się także do nieruchomości, której podział został dokonany na wniosek użytkownika wieczystego, z tym że prawo użytkowania wieczystego działek gruntu wydzielonych pod drogi publiczne wygasa z dniem, w którym decyzja zatwierdzająca podział stała się ostateczna albo orzeczenie o podziale prawomocne. Przepis stosuje się odpowiednio przy wydzielaniu działek gruntu pod poszerzenie istniejących dróg publicznych.” Zobacz więcej przykładowych podziałów nieruchomości >> Jaka jest wysokość odszkodowania za wywłaszczenie? Kto i na jakiej podstawie określa wartość odszkodowania za przejętą przez JST lub Skarb Państwa działkę pod drogę publiczną? Odszkodowanie określa rzeczoznawca majątkowy powołany przez urząd. Określa on wartość rynkową wywłaszczanej nieruchomości. Na wysokość odszkodowania ma wpływ przeznaczenie, stan nieruchomości, sposób użytkowania, stopień wyposażenia, sposób użytkowania (dotychczasowy i przyszły), ceny rynkowe podobnych nieruchomości drogowych, lokalizacja, wartość wywłaszczonej działki gruntu na dzień wydania decyzji o wywłaszczeniu. Znaczenie ma również przyjęta do wyceny metoda kalkulacji: metoda porównywania parami, metoda korygowania ceny średniej lub podejście kosztowe. W sytuacjach, gdy jest wydana decyzja o przyznaniu odszkodowania, to wartość nieruchomości określa się na dzień wydania decyzji o odszkodowaniu. Warto wiedzieć, że dla nieruchomości wywłaszczanych na podstawie specustawy różnicuje się zasady ustalania wysokości i wypłacania odszkodowań. Jeśli chodzi o wysokość odszkodowania to ustala się ją według stanu nieruchomości na dzień wydania decyzji o realizacji inwestycji drogowej, a także według wartości z dnia, w którym nastąpiło ustalenie wysokości należnego odszkodowania. Wywłaszczanie działek następuje z dniem wydania ostatecznej decyzji zezwalającej na realizację drogi publicznej. I od tego dnia, ale nie dłużej niż 30 dni wydawana jest decyzja o wysokości odszkodowania. O uzyskanie odszkodowania musi wystąpić osoba uprawniona. Wypłacana jest zaliczka 70% wartości odszkodowania w terminie 30 dni od złożenia wniosku. W sytuacjach, gdy jest rygor wykonalności natychmiastowej, to jest to 60 dni. Czy organ może podważyć wysokość wnioskowanego odszkodowania? O wniosek o odszkodowanie występuje właściciel gruntu. Wykonanie operatu szacunkowego rzeczoznawcy majątkowemu zleca jednak urząd. Czy można podważyć wycenę rzeczoznawcy majątkowego w zakresie określania wartości nieruchomości do odszkodowania? Tak, i mogą to wykonać obie strony procedury (właściciel i urząd). Właściciel nieruchomości może podważyć operat szacunkowy, który został wykonany przez rzeczoznawcę powołanego przez urząd. Może on wtedy zaproponować kontr-operat, a jeśli strony nie dochodzą do porozumienia, to w postępowaniu sądowym może zostać powołany biegły sądowy w tym zakresie. Na procedurę pokusił się również jeden ze starostów, który zaproponował właścicielowi wywłaszczonej nieruchomości odszkodowanie w wysokości ponad 52 tyś. Rzeczoznawca wykonał jeden operat i wykazał kwotę ponad 49 tyś zł, a następnie po kilku miesiącach dosłał nowy operat korygujący kwotę na ponad 52 tyś zł. Drugi operat uwzględniał cechy otoczenia w podejściu porównawczym metodą korygowaną ceny średniej. Wójt podważył decyzję uzasadniając zawyżenie wartości odszkodowania, bo porównano nieruchomość do przeważających nieruchomości o przeznaczeniu innym niż drogowe. Wojewoda łódzki oddalił skargę, cofnął ją do ponownego rozpatrzenia i wyjaśnił, że odszkodowanie się należy, a sporna jest tylko wysokość odszkodowania. Zgodnie z wyrokiem NSA z r. (I OSK 4132/18) rzeczoznawca oszacowuje wartość nieruchomości na podstawie cen transakcyjnych rynku lokalnego porównując takie same nieruchomości (w tym przypadku drogowe). Jeśli dane lokalne są niewystarczające (brakuje takich nieruchomości w gminie i powiecie), to powinien sięgnąć do danych z rynku regionalnego (województwo). Rzeczoznawca może przyjąć do analizy przeznaczenie nieruchomości przeważających wokół nieruchomości (innych niż drogowe), ale dopiero wtedy, gdy brakuje ich na szczeblu lokalnym i regionalnym. W mojej ocenie w przypadku dróg jest niemożliwe, aby na terenie województwa nie było do czego porównać działki. Jaka jest forma odszkodowania? Za działki gruntu przeznaczone pod drogi publiczne, które przeszły na własność JST lub Skarbu Państwa przysługuje odszkodowanie w wysokości uzgodnionej między właścicielem lub użytkownikiem wieczystym, a właściwym organem. Zwyczajowo są to odszkodowania pieniężne wypłacane jednorazowo w ciągu 14 dni od dnia, kiedy decyzja o odszkodowaniu stała się ostateczna lub decyzja o wywłaszczeniu podlega wykonaniu. W sytuacji, gdy zajęcie nieruchomości jest niezwłoczne, na wniosek osoby wywłaszczanej wypłacane jest 70% wartości odszkodowania w formie zaliczki w terminie 50 dni od dnia złożenia wniosku o wypłacenie zaliczki. Zdarzają się również inne forma odszkodowania. Jedną z nich jest zwolnienie z podatków w uzgodnionym terminie od innych nieruchomości zlokalizowanych w gminie. Jeżeli do takiego uzgodnienia nie dojdzie, na wniosek właściciela lub użytkownika wieczystego odszkodowanie ustala się i wypłaca według zasad i trybu obowiązujących przy wywłaszczaniu nieruchomości. W przypadku braku porozumienia stron, odszkodowanie wypłaca się w trybie wywłaszczenia nieruchomości na mocy Ustawy z dnia r. o gospodarce nieruchomościami. Kolejnym sposobem rozliczenia odszkodowania jest przyznanie nieruchomości zamiennej. Zobacz więcej przykładowych podziałów nieruchomości >> Jak zwiększyć wartość odszkodowania? Dodatkowym benefitem dla właścicieli nieruchomości wywłaszczanych w trybie specustawy jest dodatkowe 5% odszkodowania za niezwłoczne wydanie nieruchomości w terminie 30 dni. Przyszły właściciel musi zapewnić lokal zastępczy osobie wywłaszczanej w terminie faktycznego przejęcia nieruchomości w posiadanie. Dodatkowo, w przypadkach wywłaszczania nieruchomości zabudowanych (budynek lub wyodrębniony lokal mieszkalny) w trybie specustawy, można zwiększyć wysokość odszkodowania o 10 000 zł odpowiednio w odniesieniu do budynku mieszkalnego lub każdego lokalu mieszkalnego znajdującego się na tej nieruchomości. Można również wnosić o poprawki operatu szacunkowego, o czym w dalszej części artykułu. Rzeczoznawca majątkowy w operacie może przez przypadek pominąć pewne elementy, które niesłusznie zaniżą wartość nieruchomości. Dlatego, właściciel powinien współpracować w tym zakresie z prawnikiem, który biegle zna procedury i tryby wywłaszczania działek, oraz z rzeczoznawcą, który włada biegle metodami szacunkowymi operatów i wybierze najkorzystniejszą w dla danej sytuacji. Taki układ pozwoli zwiększyć szanse uzyskania większego i słusznego odszkodowania. Kwestia odszkodowania zależna jest od wielkości działki przeznaczonej pod drogę. W przypadku podziałów w oparciu o mpzp granice pasa drogowego wyznaczają linie rozgraniczające tereny o różnym przeznaczeniu. Dokładne i precyzyjne określenie tych linii również będzie miało wpływ na wartość odszkodowania. Zwłaszcza w przypadku starych i nieczytelnych mpzp. Kiedy nie należy się odszkodowanie? Odszkodowanie nie zostanie wypłacone jeżeli działka zostanie przeznaczona w MPZP pod drogę wewnętrzną, a nie pod drogę publiczną. W takim przypadku zostaje ona zapewniona pod komunikację, jednak nie przechodzi na własność gminy, powiatu, województwa lub Skarbu Państwa. Jest to sprytny zabieg, gdzie wydzielone zostają tereny komunikacyjne bez wypłaty odszkodowania, a właściciele muszą tymi terenami administrować i o nie dbać. Warto jednak zaskarżać takie uchwały. Wojewódzki Sąd Administracyjny w wyroku z dnia r. znak II SA/Po 482/19 stwierdził nieważność uchwały zatwierdzającej MPZP. Sąd uznał, że Gmina przekroczyła granice władztwa planistycznego, wprowadzając do przedmiotowego mpzp drogi wewnętrzne, które w istocie wykazują cechy charakterystyczne dla dróg publicznych. Takie działanie gminy stanowi próbę przeniesienia obowiązku realizowania zadań tj. budowa, przebudowa, remont, utrzymanie, ochrona i oznakowanie dróg wewnętrznych, zarządzenie, na właścicieli nieruchomości, na których miałaby być zlokalizowane wspomniane drogi. Co, więcej właściciele drogi wewnętrznej odpowiadają również za ewentualne wypadki, np. złamanie nogi na nieodśnieżonych chodnikach. Przedawnienie wystąpienia o odszkodowanie Wystąpienie o odszkodowanie nie ulega przedawnieniu. Wyjątkiem są sytuacje, o których mowa w Ustawie z dnia r. Przepisy wprowadzające ustawy reformujące administrację publiczną ( 1998 nr 133 Art. 73. pkt 4. mówi, że „Odszkodowanie (…) będzie ustalane i wypłacane według zasad i trybu określonych w przepisach o odszkodowaniach za wywłaszczone nieruchomości, na wniosek właściciela nieruchomości złożony w okresie od dnia 1 stycznia 2001 r. do dnia 31 grudnia 2005 r. Po upływie tego okresu roszczenie wygasa”. Wynika z tego, że właściciele, którzy nie złożyli wniosku w tym terminie, nie mogą mieć roszczeń w zakresie uzyskania odszkodowania za przeznaczenie ich działki pod drogi publiczne. Podatek dochodowy i VAT od odszkodowania Czy uzyskanie odszkodowania podlega opodatkowaniu? Znalazłem kilka interpretacji indywidualnych organów podatkowych, które wskazują na możliwość zwolnienia z opodatkowania otrzymanego odszkodowania za wywłaszczenie nieruchomości. Jedna z nich jest interpretacja indywidualna pismo z dnia r. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej a inną interpretacja indywidualna Pismo z dnia r. Izby Skarbowej w Warszawie IPPB4/415-766/16-2/IM. W niektórych sytuacjach przysługuje zwolnienie z PIT odszkodowania za grunty przejęte pod drogi publiczne. Zaznaczam, że są to indywidualne interpretacje podatkowe, a więc nie muszą mieć zastosowania w innych okolicznościach związanych z wywłaszczeniem. W skomplikowanych sytuacjach warto wystąpić o indywidualną interpretację do organów podatkowych z opisem własnej sytuacji. Ważny jest również aspekt opodatkowania VAT, gdy wywłaszczana osoba działa w charakterze podatnika VAT. W rozumieniu art. 7 Ustawy z dnia r. o podatku od towarów i usług, dostawa gruntów na rzecz organu państwowego w zamian za odszkodowanie (w kwocie brutto) za wywłaszczenie jest dostawą towaru. Zwolnienie z VAT obejmuje dostawę (w tym przypadku wywłaszczenie), której przedmiotem jest grunt niezabudowany o przeznaczeniu innym niż budowlane (rolny, leśny). Zatem, dostawa gruntów przeznaczonych pod zabudowę nie może korzystać ze zwolnienia od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 Ustawy o VAT, a więc będzie opodatkowania w wysokości 23% VAT. Zobacz przykładowe podziały nieruchomości >> Wykonujemy podziały nieruchomości w całej Rychlicki+48 600 993 @ Niniejszy artykuł jest chroniony prawem autorskim. Zabrania się jego kopiowania i cytowania bez podania źródła i autora. W przypadku zawinionego naruszenia praw autorskich sprawca będzie zobowiązany do naprawienia wyrządzonej szkody poprzez zapłatę sumy pieniężnej w wysokości odpowiadającej trzykrotności stosownego wynagrodzenia, które w chwili jego dochodzenia byłoby należne tytułem udzielenia przez uprawnionego zgody na korzystanie z utworu. Autor artykułu Rafał Rychlicki, Geodetic Vice-CEO, Court Expert, Licensed Land Surveyor (1,2) © ℗ Wszelkie prawa zastrzeżone Art. 8. 1. Drogi niezaliczone do żadnej kategorii dróg publicznych, w szczególności drogi w osiedlach mieszkaniowych, dojazdowe do gruntów rolnych i leśnych, dojazdowe do obiektów użytkowanych przez przedsiębiorców, place przed dworcami kolejowymi, autobusowymi i portami oraz pętle autobusowe, są drogami wewnętrznymi. 2.
Podział działki na drogę publiczną może być dokonany wyłącznie wtedy, gdy dzielona nieruchomość jest objęta decyzją o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego albo planem miejscowym... Planując podział nieruchomości i szacując zyski z planowanej sprzedaży wydzielonych działek, trzeba pamiętać o finansowych konsekwencjach decyzji urzędowych. Warto wiedzieć, jak się od nich odwołać, jeśli okażą się niekorzystne dla właściciela - podział działki może się wiązać z utratą prawa do gruntu wydzielonego np. pod drogi publiczne. Kiedy po podziale trzeba wnieść opłatę adiacencką Podział nieruchomości może się wiązać z odebraniem prawa do gruntu wydzielonego pod drogi publiczne (za odszkodowaniem), a także koniecznością uiszczenia opłaty adiacenckiej. Obie kwestie mogą mieć wymierny wpływ na opłacalność danej transakcji. Przed przystąpieniem do podziału warto więc sprawdzić w gminie, czy takie sytuacje mogą mieć miejsce. Kiedy wydziela się działkę pod drogę publiczną Taki podział może być dokonany wyłącznie wtedy, gdy dzielona nieruchomość jest objęta decyzją o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego albo planem miejscowym, w którym część nieruchomości przeznaczono pod taką drogę albo pod poszerzenie istniejącej drogi. W decyzji podziałowej musi być wskazane, z jakiego dokumentu planistycznego wynika przeznaczenie wydzielonej działki gruntu pod drogę publiczną. Jeśli postępowanie podziałowe zostało wszczęte na wniosek właściciela dzielonej nieruchomości, działki gruntu przeznaczone pod drogę publiczną bądź jej poszerzenie przechodzą z mocy prawa na własność odpowiedniego podmiotu publicznoprawnego (gminy, powiatu, województwa lub Skarbu Państwa, zależnie od kategorii drogi) w chwili, gdy decyzja zatwierdzająca ewidencyjny podział nieruchomości staje się ostateczna. Jeżeli wniosek o podział złożył użytkownik wieczysty nieruchomości, prawo użytkowania działki wydzielonej pod drogę publiczną po prostu wygasa. Dotychczasowy właściciel albo użytkownik wieczysty automatycznie traci więc swoje prawa do wydzielonej pod drogę działki, ale faktyczne przeniesienie posiadania działki następuje w ramach porozumienia stron albo – w razie sporu w tym względzie – może być dochodzone przez nowego właściciela w sądowym postępowaniu eksmisyjnym. Dotychczasowy właściciel (użytkownik wieczysty) może oczywiście odwołać się od decyzji o zatwierdzeniu podziału nieruchomości do sądu administracyjnego. Wówczas przeniesienie posiadania działki nie może być skutecznie wymuszone przed upływem 44 dni liczonych od daty doręczenia tej decyzji stronie pozbawionej praw. Omawiane zasady dotyczą też podziału dokonanego prawomocnym orzeczeniem sądu, w którym sąd rozstrzygnął o podziale nieruchomości i jednoczesnym wydzieleniu działki gruntu pod drogę publiczną lub jej poszerzenie. Nowy stan prawny działki gruntu wydzielonej pod drogę publiczną lub pod jej poszerzenie ujawnia się w księdze wieczystej. Do złożenia wniosku o dokonanie stosownych wpisów zobowiązany jest organ wykonawczy jednostki samorządu terytorialnego (w gminie – wójt, burmistrz albo prezydent miasta, w powiecie – zarząd powiatu, w województwie – zarząd województwa) albo starosta działający w imieniu Skarbu Państwa. Zanim taki wniosek zostanie złożony, sąd wieczystoksięgowy wpisuje w księdze wieczystej ostrzeżenie o niezgodności ujawnionego w niej stanu prawnego z rzeczywistym stanem prawnym wynikają wynikającym z ostatecznej decyzji o zatwierdzeniu podziału nieruchomości. Jeśli postępowanie podziałowe zostało wszczęte z urzędu lub na wniosek innych uprawnionych jednostek (na przykład zarządu drogi), działki gruntu wydzielone pod drogi publiczne nadal pozostają własnością (przedmiotem użytkowania wieczystego) dotychczasowych podmiotów. Dopiero w następnym etapie zostaną nabyte przez podmiot publicznoprawny w drodze umowy lub wywłaszczenia. Jakie odszkodowanie należy się za drogę Prawo własności lub użytkowania wieczystego może być odebrane jedynie za odszkodowaniem. Może to być kwota pieniężna albo nieruchomość zamienna z ewentualną dopłatą. Uzgodnienia w sprawie odszkodowania mogą być skutecznie prowadzone dopiero po tym, gdy decyzja o zatwierdzeniu podziału nieruchomości stanie się ostateczna. Dotychczasowy właściciel może negocjować zarówno wysokość, formę, jak i termin realizacji uprawnienia odszkodowawczego. Uzgodnienia powinny się zakończyć zawarciem stosownej umowy z organem wykonawczym jednostki samorządu terytorialnego albo starostą działającym w imieniu Skarbu Państwa. Jeżeli uzgodniono wydanie nieruchomości zamiennej, konieczne będzie podpisanie aktu notarialnego. W ustawie nie określono terminu, w jakim powinny się zakończyć uzgodnienia. Jednak przepisy przewidują, że w razie braku porozumienia odszkodowanie ustala się i wypłaca według zasad i trybu obowiązujących przy wywłaszczaniu nieruchomości. Można więc przyjąć, że strony mają (tak jak w przypadku procedury wywłaszczeniowej) dwa miesiące na zawarcie ewentualnej umowy. Po tym czasie były właściciel lub użytkownik wieczysty działki może złożyć wniosek do starosty o ustalenie i wypłatę odszkodowania za odebrane prawo do działki drogowej. Starosta wyda decyzję administracyjną, która rozstrzygnie kwestię odszkodowania. Można jeszcze odwołać się od niej do wojewody w terminie 14 dni od doręczenia zawiadomienia o wydaniu decyzji o odszkodowaniu. Odszkodowanie powinno odpowiadać wartości rynkowej wydzielonej działki. Przyjmuje się przy tym stan i przeznaczenie gruntu z dnia wydania decyzji podziałowej i ceny nieruchomości podobnych do nieruchomości dzielonej z dnia ustalenia odszkodowania. Nie uwzględnia się nakładów poniesionych na wydzielonych działkach gruntu po dniu wydania tej decyzji. Uprawnienie odszkodowawcze nie ulega przedawnieniu. Można go zatem dochodzić w dowolnym czasie. Odszkodowanie jest zwolnione z podatku na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 29 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Kiedy po podziale trzeba wnieść opłatę adiacencką Jeżeli w wyniku podziału nieruchomości dokonanego na wniosek właściciela wzrośnie wartość tej nieruchomości, wójt (burmistrz albo prezydent miasta) może ustalić w drodze decyzji opłatę adiacencką z tego tytułu. Gdy wnioskodawcą był użytkownik wieczysty, opłata adiacencka obciąży go tylko wtedy, jeśli wniósł już opłaty roczne za cały okres użytkowania. Opłata adiacencka nie może być wyższa niż 30% różnicy wartości nieruchomości przed podziałem i po nim, ale o wysokości stawki procentowej decyduje uchwała rady gminy. Uchwała ta musi obowiązywać już w dniu, w którym decyzja zatwierdzająca podział nieruchomości stała się ostateczna albo orzeczenie o podziale nieruchomości stało się prawomocne. Do ustalenia opłaty adiacenckiej przyjmuje się stawkę procentową obowiązującą w tym dniu. Warto to wiedzieć, ponieważ gmina ma trzy lata na wydanie decyzji o opłacie, licząc od daty uprawomocnienia się decyzji podziałowej lub orzeczenia sądu w tej sprawie. W tym czasie stawki procentowe mogą wzrosnąć. Opłatę oblicza się na podstawie opinii rzeczoznawcy majątkowego wykonanej na zlecenie zarządu gminy. Określa on wartość nieruchomości przed podziałem i po nim według cen na dzień wydania decyzji o ustaleniu opłaty adiacenckiej. Jeżeli w wyniku podziału nieruchomości wydzielono działki pod drogi publiczne lub pod ich poszerzenie, nie bierze się pod uwagę ich powierzchni przy określaniu wartości nieruchomości zarówno przed podziałem, jak i po nim. Obowiązek wniesienia opłaty adiacenckiej powstaje po upływie 14 dni od terminu, w którym decyzja o ustaleniu tej opłaty stała się ostateczna. Na wniosek właściciela nieruchomości opłata może zostać rozłożona na raty na okres maksymalnie dziesięciu lat. Rozłożenie na raty nie może nastąpić z urzędu. Wysokość poszczególnych rat i terminy płatności powinny zostać określone w decyzji o ustaleniu opłaty. Należność gminy z tytułu rozłożenia opłaty adiacenckiej na raty podlega zabez pieczeniu, w tym przez ustanowienie hipoteki na nieruchomości (decyzja o ustaleniu opłaty adiacenckiej stanowi podstawę wpisu do księgi wieczystej). Właściciel lub użytkownik wieczysty nieruchomości może we wniosku o rozłożenie na raty zaproponować inne zabezpieczenie: poręczenie, weksel, gwarancję bankową, przewłaszczenie na zabezpieczenie itd. (urząd jednak nie musi się na to zgadzać). W przypadku braku jakiegokolwiek zabezpieczenia organ administracji nie uwzględni wniosku o rozłożenie na raty. Osoba, która podzieliła swoją nieruchomość i sprzedała wydzielone działki przed wydaniem decyzji o opłacie adiacenckiej, nadal jest zobowiązana do jej zapłaty. Obowiązek ten nie przechodzi na nabywców. Podstawa prawna tekstu: ustawa z 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami ( DzU nr 102, poz. 651 z późn. zm.) Opłatę oblicza się na podstawie opinii rzeczoznawcy majątkowego wykonanej na zlecenie zarządu gminy. Określa on wartość nieruchomości przed podziałem i po nim według cen na dzień wydania decyzji o ustaleniu opłaty adiacenckiej. Jeżeli w wyniku podziału nieruchomości wydzielono działki pod drogi publiczne lub pod ich poszerzenie, nie bierze się pod uwagę ich powierzchni przy określaniu wartości nieruchomości zarówno przed podziałem, jak i po nim. Obowiązek wniesienia opłaty adiacenckiej powstaje po upływie 14 dni od terminu, w którym decyzja o ustaleniu tej opłaty stała się ostateczna. Na wniosek właściciela nieruchomości opłata może zostać rozłożona na raty na okres maksymalnie dziesięciu lat. Rozłożenie na raty nie może nastąpić z urzędu. Wysokość poszczególnych rat i terminy płatności powinny zostać określone w decyzji o ustaleniu opłaty. Należność gminy z tytułu rozłożenia opłaty adiacenckiej na raty podlega zabez pieczeniu, w tym przez ustanowienie hipoteki na nieruchomości (decyzja o ustaleniu opłaty adiacenckiej stanowi podstawę wpisu do księgi wieczystej). Właściciel lub użytkownik wieczysty nieruchomości może we wniosku o rozłożenie na raty zaproponować inne zabezpieczenie: poręczenie, weksel, gwarancję bankową, przewłaszczenie na zabezpieczenie itd. (urząd jednak nie musi się na to zgadzać). W przypadku braku jakiegokolwiek zabezpieczenia organ administracji nie uwzględni wniosku o rozłożenie na raty. Osoba, która podzieliła swoją nieruchomość i sprzedała wydzielone działki przed wydaniem decyzji o opłacie adiacenckiej, nadal jest zobowiązana do jej zapłaty. Obowiązek ten nie przechodzi na nabywców. Podstawa prawna tekstu: ustawa z 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami ( DzU nr 102, poz. 651 z późn. zm.) Data publikacji: Nie trzeba od razu wydzielać działek gruntu pod drogi publiczne! We wniosku o podział nieruchomości nie trzeba koniecznie wydzielać działek gruntu pod drogi publiczne, mimo że takie jest przeznaczenie części dzielonej nieruchomości. Urząd może odmówić zatwierdzenia takiego podziału tylko wtedy, gdy nowe (po podziale) działki gruntu nie będą spełniały planistycznych parametrów ich zagospodarowania w tej ich części, która znajduje się poza obszarem przeznaczenia pod drogi publiczne. Na przykład jeżeli zgodnie z planem miejscowym minimalna wielkość powierzchni działki przeznaczonej pod zabudowę mieszkaniową wynosi 1000 m2, to w przypadku gdy cała działka projektowana do wydzielenia ma właśnie 1000 m2, ale jej część jest przeznaczona pod drogę publiczną – działka ta nie spełnia kryterium planistycznego. Wniosek o podział zostanie odrzucony. W ten sposób można będzie nadal władać gruntem, na którym w przyszłości ma powstać droga (oczywiście do czasu, gdy gmina lub inny podmiot nie przystąpi do pozyskiwania gruntów pod drogę). Właściciel gruntu, którego część jest przeznaczona pod drogę, jest jednak ograniczony w sposobie korzystania i rozporządzania swoją nieruchomością. Na przykład może nie dostać zgody na jej ogrodzenie w całości, a poza tym gminie przysługuje prawo pierwokupu nieruchomości przeznaczonych w planie miejscowym na cele publiczne. Wydaje się więc, że wydzielenie działek przeznaczonych pod drogę od razu przy podziale jest jednak korzystniejsze dla właściciela nieruchomości. Przemawia za tym też możliwość uzyskania odszkodowania, którego wysokość można negocjować.
Jeżeli teren twojej działki w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego jest przeznaczony pod drogę, a gmina zwleka z wykupem działki i ogranicza możliwość inwestowania na działce, wezwij ją do odkupienia terenu. Jeżeli to nie pomoże, konieczne będzie skierowanie sprawy na drogę sądową. Dotyczy to zarówno właścicieli działek, jak i użytkowników wieczystych. Uchwalenie czy też zmiana miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego może wprowadzać dwa rodzaje negatywnych konsekwencji dla właścicieli działek objętych planem i sąsiadujących z takimi terenami. Gdy miejscowy plan ogranicza korzystanie z nieruchomości lub obniża jej wartość Pierwszą konsekwencją może być istotne ograniczenie bądź uniemożliwienie korzystania z nieruchomości w sposób zgodny z dotychczasowym przeznaczeniem (np. planowana droga przebiegająca przez teren działki) Drugim następstwem uchwalenia bądź zmiany planu miejscowego może być obniżenie wartości działki. Przykładem może być ustalenie lokalizacji oczyszczalni ścieków w najbliższej okolicy działki przeznaczonej pod budownictwo mieszkaniowe. W tym wypadku co prawda nie zmienia się przeznaczenie terenu, ale następuje obniżenie jego wartości. Polecamy Zmiana planu miejscowego jest dla ciebie niekorzystna? Możesz ją zaskarżyć Gmina zmieniła plan miejscowy? Żądaj odszkodowania, jeśli spadła wartość nieruchomości Czego można żądać od gminy? W ustawie o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym wskazano narzędzia do uzyskania rekompensaty za wprowadzone zmiany. W razie uniemożliwienia bądź istotnego ograniczenia korzystania z działki w sposób dotychczasowy właściciel (lub użytkownik wieczysty) może według swego wyboru żądać zapłaty odszkodowania albo wykupu części lub całej nieruchomości. Żądanie odszkodowania ogranicza się do strat poniesionych w związku z wprowadzoną zmianą, nie obejmując utraconych korzyści. Oznacza to, że możemy dochodzić na przykład kosztów poniesionych w związku z przygotowaniem inwestycji (koszt projektu architektonicznego), która nie może być zrealizowana z powodu zmiany planu miejscowego. Odszkodowanie nie może jednak obejmować utraty zysku, jaki właściciel czerpałby przykładowo z wynajmowania powierzchni magazynu, który zamierzał wybudować. Gmina może, z własnej inicjatywy, w zamian powyższych roszczeń zaproponować inną działkę. Warunkiem zamiany jest zgoda właściciela. Każda czynność przenosząca własność nieruchomości między właścicielem a gminą (sprzedaż i zamiana) musi być dokonana w formie aktu notarialnego. Koszty jego sporządzenia zwykle ponosi kupujący, jednakże jest to niepisana zasada, decyduje zaś wola stron. Okres przedawnienia roszczeń z tytułu ograniczenia czy braku możliwości korzystania z nieruchomości w dotychczasowy sposób wynosi dziesięć lat od dnia wymagalności, czyli dnia wejścia w życie przyjętego/zmienionego planu miejscowego. Drugi z omawianych skutków zmiany planu miejscowego – utrata wartości działki – jest przesłanką dochodzenia odszkodowania. Może go żądać właściciel lub użytkownik wieczysty w razie zbycia danej nieruchomości. Wysokość odszkodowania powinna odpowiadać różnicy między wartością nieruchomości sprzed daty wejścia w życie zmienionego planu a ceną zbycia. Jeżeli nieruchomość nie zostanie sprzedana, roszczenie nie powstanie. Okres przedawnienia roszczenia odszkodowawczego za utratę wartości nieruchomości wynosi pięć lat od dnia wejścia w życie uchwały o przyjęciu lub zmianie planu miejscowego. Spór może rozstrzygnąć sąd Zarówno żądanie odszkodowania, jak i odkupienia mogą być dochodzone w postępowaniu cywilnym po uprzednim wezwaniu gminy do zapłaty odszkodowania bądź odkupienia spornej działki. Postępowanie dowodowe przed sądem będzie prowadziło do: określenia poniesionej szkody; ustalenia, czy istnieje związek przyczynowy między uchwalonym planem miejscowym a poniesioną szkodą. Niezbędne będzie powołanie biegłego – rzeczoznawcy majątkowego w celu określenia wartości spornej nieruchomości. Opinia biegłego jest sporządzana na koszt strony o nią wnioskującej, chyba że sąd postanowi inaczej.
Współwłaściciele ponoszą solidarną odpowiedzialność za podatek od nieruchomości. Powoduje to, że każdy z nich odpowiada swoim majątkiem za całość zobowiązania podatkowego. Sprzedaż nieruchomości nabytej w drodze zachowku. Jednoosobowa działalność gospodarcza a podatek od nieruchomości.
Każdego właściciela ziemi może dotknąć kwestia faktycznego wywłaszczenia pod inwestycję drogową. A najczęściej rzecz - z oczywistych względów - dotyczy rolników. Jak to wygląda od strony prawnej? Obecnie pisma w sprawie zakupu ziemi, a de facto przejęcia za odszkodowaniem, otrzymują na przykład właściciele działek, przez które ma przebiegać nowa droga krajowa S7 na odcinku Mława - Strzegowo (woj. mazowieckie). Szczegółowe wyjaśnienia, jak to się ma odbywać w takich przypadkach, opublikowała Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad. Drogę na pole łatali cegłami z zabytku. Staną przed sądem Wyciągając cegły, by łatać nimi dziury w drodze na pole, doprowadzili do zawalenia się ściany zabytkowego dworku. Dwaj mężczyźni zostali zatrzymani przez policję i prawdopodobnie będą musieli odtworzyć zniszczony obiekt. Zgłoszenie o zawaleniu się... Zgodnie z tzw. specustawą drogową, czyli ustawą o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych, wojewoda kieruje wszelką korespondencję do stron na adres korespondencyjny ujawniony w ewidencji gruntów i budynków we właściwym starostwie. Między innymi dlatego trzeba dbać, by był on aktualny. Właściciele lub użytkownicy wieczyści nieruchomości otrzymają zarówno zawiadomienie o wszczęciu postępowania w sprawie wydania decyzji o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej, jak i zawiadomienie o wszczęciu postępowania w sprawie ustalenia odszkodowania za przejętą na własność Skarbu Państwa nieruchomość. Na tych gruntach mogą się pojawić geodeci. Zgodnie bowiem z ustawą Prawo geodezyjne i kartograficzne, osoby wykonujące prace geodezyjne, w tym podziały działek, mają prawo takiego wstępu. Podziały nieruchomości i przeniesienie z mocy prawa własności działek na Skarb Państwa zatwierdza ostateczna decyzja o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej. Gdy taka decyzja już jest, wojewoda ustala w terminie 30 dni wysokość odszkodowania. Ma to zrobić "według stanu nieruchomości w dniu wydania decyzji o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej oraz według jej wartości z dnia, w którym następuje ustalenie wysokości odszkodowania". Rolnicy czują się na drogach jak intruzi Choć rolnicy są znaczącym płatnikiem zawartego w cenie paliwa tzw. podatku drogowego, na nowe, dobre drogi nie są wpuszczani, a te mniejsze i słabsze szosy nie są dostosowane do wymogów nowoczesnych maszyn. Tak można najkrócej... Musi tez uwzględnić kwestię ewentualnych np. służebności lub ustanowionej hipoteki. "W wielu przypadkach przejmowana działka jest tylko częścią większej nieruchomości obciążonej hipoteką i często zdarza się, że na wniosek właściciela bądź użytkownika wieczystego wierzyciel hipoteczny wyraża zgodę, by całość odszkodowania otrzymywał właściciel/użytkownik wieczysty, bo nie wpływa to na zabezpieczenie kredytu" - podaje GDDKiA. Inna ważna uwaga - gdy dotychczasowy właściciel lub użytkownik wieczysty nieruchomości odpowiednio wyda tę nieruchomość lub wyda nieruchomość ją niezwłocznie (lecz nie później niż w terminie 30 dni od dnia, w którym decyzja o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej stała się ostateczna), to wysokość odszkodowania powiększa się o kwotę równą 5 proc. wartości nieruchomości. A to nierzadko kwota sięgająca kilkunastu tysięcy złotych. A co z odszkodowaniem w przypadku, gdy decyzja o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej jest nieostateczna, ale nadano jej rygor natychmiastowej wykonalności? Wówczas wojewoda ma 60 dni od nadania takiego rygoru na określenie sumy. Warto też wiedzieć, że GDDKiA może wówczas wypłacić zaliczkę w wysokości 70 proc. odszkodowania ustalonego przez wojewodę. Dotychczasowy właściciel musi złożyć jednak wniosek w tej sprawie. Więcej informacji oraz wzory odpowiednich formularzy i wniosków można znaleźć w serwisie GDDKiA (tutaj). Rolnictwo bez tajemnic. Zamów prenumeratę miesięcznika "Przedsiębiorca Rolny" już dziś
§ Odszkodowanie za grunt pod drogę- do kogo skarga (odpowiedzi: 1) Witam Walczę o odszkodowanie za grunt przejęty pod drogę publiczną z art. 98 ust.3 ustawy o gosp. nieruchomościami. Sprawa od Wójta przeniosła sie § odszkodowanie za grunt pod drogę (odpowiedzi: 4) Witam wszystkich. Przy okazji przepisywania ziemi przez mamę
Kilkanaście lat temu podzieliłem działkę rolną na działki budowlane i je sprzedałem. W 2015 r. gmina na moim terenie wykonała drogę asfaltową bez mojej zgody. Wystąpiłem o odszkodowanie, podając cenę za 1 m2. Zdaniem gminy to za drogo i proponują ułamek tej kwoty albo pomniejszenie mojej ceny o planistyczną i chyba inicjacyjną. Rzeczoznawca twierdzi, że obowiązuje gminę cena średnia w okolicy (czyli jak moja). Co mam robić? Kto ma rację? Odszkodowanie za zajętą przez gminę działkę z przeznaczeniem na drogę Oczywiście ma rację rzeczoznawca wskazujący Panu, iż za zajętą przez gminą działkę gruntową z przeznaczeniem na drogę należy się Panu odszkodowanie według cen rynkowych. Co do zasady, gmina powinna wykupić grunt prywatny przeznaczony pod drogę gminną. W związku z tym winien Pan wysłać do gminy pismo z żądaniem wykupu części nieruchomości zajętej pod tą drogę czyli tą część nieruchomości, której został Pan pozbawiony wskutek lokalizacji drogi gminnej. Zobacz też: Utwardzenie drogi współwłasność Przejęcie przez gminę własności gruntu na podstawie ustawy o gospodarce nieruchomościami Zgodnie z art. 98 ust. 1 ustawy z 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2010 r. Nr 102, poz. 651 ze zm.) działki wydzielone pod drogi publiczne – gminne, powiatowe, wojewódzkie, krajowe – przechodzą z mocy prawa odpowiednio na własność gminy, powiatu, województwa lub Skarbu Państwa z dniem, w którym decyzja zatwierdzająca podział stała się ostateczna albo orzeczenie o podziale prawomocne. W myśl zaś ust. 3 ww. art. 98. za działki gruntu, o których mowa w ust. 1, przysługuje odszkodowanie w wysokości uzgodnionej między właścicielem lub użytkownikiem wieczystym a właściwym organem. W tym miejscu ustawodawca odsyła do art. 131 ww. ustawy, wskazując, że przepis ten stosuje się odpowiednio. Dopiero jeżeli do takiego uzgodnienia nie dojdzie, na wniosek właściciela odszkodowanie ustala się i wypłaca według zasad i trybu obowiązujących przy wywłaszczaniu nieruchomości. Jak więc z powyższego wynika przejęcie własności gruntu na podstawie ustawy o gospodarce nieruchomościami przez gminę nastąpić może jedynie za odszkodowaniem. Art. 134 ww. ustawy wskazuje podstawę ustalania wysokości odszkodowania. Stanowi ją, z zastrzeżeniem art. 135, wartość rynkowa nieruchomości. Przy jej określaniu uwzględnia się w szczególności rodzaj nieruchomości, położenie, sposób użytkowania, przeznaczenie, stopień wyposażenia w urządzenia infrastruktury technicznej, stan nieruchomości oraz aktualnie kształtujące się ceny w obrocie nieruchomościami. Wysokość odszkodowania za działki wydzielone pod drogi publiczne Natomiast sam proces przyznawania odszkodowania za działki wydzielone pod drogi publiczne rozpoczyna się od uzgodnienie wysokości odszkodowania w drodze negocjacji między byłym właścicielem a organem wykonawczym odpowiedniej jednostki samorządu terytorialnego lub starostą reprezentującym Skarb Państwa. Rokowania mogą być podjęte z inicjatywy każdej ze stron. Przeprowadzenie negocjacji ma charakter obligatoryjny i jest dokumentowany stosownym protokołem. Niestety ustawa o gospodarce nieruchomościami nie określa terminu, w którym organ administracji publicznej powinien przystąpić do negocjacji w kwestii ustalenia odszkodowania, co skutkuje bardzo często niepodejmowaniem negocjacji przez organy administracji publicznej a z kolei Pan jako osoba zainteresowana nie ma możliwości dochodzenia swoich roszczeń w trybie sądowo-administracyjnym. Niemniej skoro już do negocjacji dojdzie a strony nie osiągną porozumienia, dochodzi do ustalenia odszkodowania w trybie administracyjnym. Na tym etapie Wniosek o ustalenie i wypłatę odszkodowania za zajętą przez gminę działkę Pan jako właściciel działki gruntu wydzielonej pod drogę publiczną zgłasza wniosek o ustalenie i wypłatę odszkodowania do właściwego terytorialnie starosty. Odszkodowanie przyznawane jest wówczas w drodze decyzji administracyjnej ustalającej wysokość rekompensaty na podstawie przepisów stosowanych przy wywłaszczeniu nieruchomości. Przy sposobie wyceny gruntów przeznaczonych lub zajętych na drogi publiczne zastosowanie znajduje § 36 rozporządzenia Rady Ministrów z 21 września 2004 r. w sprawie wyceny i sporządzania operatu szacunkowego (Dz. U. Nr 207, poz. 2109). Aby określić wartość rynkową gruntów przeznaczonych lub zajętych na drogi publiczne, stosuje się podejście porównawcze, przyjmując ceny transakcyjne uzyskiwane przy sprzedaży gruntów odpowiednio przeznaczonych lub zajętych pod drogi publiczne. W przypadku braku tych cen wartość gruntu w Pana przypadku ustala w ten sposób, że wartość działki zajętej pod drogę określa się jako iloczyn wartości 1 m2 gruntów o przeznaczeniu przeważającym wśród gruntów przyległych i ich powierzchni, z tym że jeżeli przeznaczenie gruntów przyległych powoduje, że ich wartość jest niższa niż wartość gruntów przeznaczonych pod drogi, tak ustaloną wartość powiększa się o 50% (§ 36 ust. 2 pkt 1 i 2). W postępowaniu administracyjnym dotyczącym ustalenia odszkodowania za nieruchomość wywłaszczaną pod pasy drogowe może być przyznane jedynie odszkodowanie odpowiadające wartości tej nieruchomości (wyrok WSA w Warszawie, sygn. akt I SA/Wa 1192/08). Zatem to na organie spoczywa obowiązek dokładnego wyjaśnienia sprawy oraz podjęcia niezbędnych działań zmierzających do prawidłowego ustalenia wartości nieruchomości i należnego za nią odszkodowania. Proces wyceny nieruchomości powinien być poprzedzony wnikliwą analizą rynku nieruchomości, w tym wszechstronną, opartą na wszelkich dostępnych danych, analizą cen występujących na tym rynku (wyrok NSA, sygn. akt I OSK 417/06), np. posługując się opiniami rzeczoznawców. Opłata planistyczna Natomiast co do opłat, które miałby Pan ewentualnie uiścić na rzecz gminy, to zapewne chodzi tu o opłatę planistyczna i opłatę adiacencką. Mechanizm działania opłat adiacenkich i opłaty planistycznej jest zbliżony, ich cechą wspólną jest to, że mają związek ze wzrostem wartości nieruchomości na skutek działań wykonanych przez organy administracji publicznej. Opłata planistyczna związana jest z uchwaleniem miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego przez gminę i ma ona charakter obowiązkowy, o ile przyjęty przez gminę plan wpłynie korzystnie na wartość nieruchomości, (a więc gdy wartość nieruchomości wzrośnie). Kolejnym warunkiem obowiązku uiszczenia tej opłaty jest zbycie nieruchomości przez dotychczasowego właściciela w ciągu pięciu lat od dnia, w którym plan miejscowy albo jego zmiana stały się obowiązujące – w tym czasie wystarczy jednak tylko wszcząć postępowanie w sprawie ustalenia opłaty planistycznej, a nie wydać stosowną decyzję. Decyzję w sprawie ustalenia wysokości opłaty wydaje organ wykonawczy gminy – wójt, burmistrz lub prezydent miasta, a opłata jest dochodem własnym gminy. Podstawę ustalenia opłaty planistycznej stanowi opinia o wartości nieruchomości w formie operatu szacunkowego, sporządzona przez biegłego. Kwestia pobrania opłaty planistycznej nie zależy więc od „widzimisię” organu, ponieważ ma on obowiązek jej pobrania. Wysokość opłaty wyrażona jest w stosunku procentowym do wzrostu wartości nieruchomości. Nie może być ona jednak wyższa niż 30% całkowitego wzrostu. Zatem nieustalenie stawki procentowej opłaty planistycznej w uchwale o miejscowym planie lub ustalenie jej w wysokości 0 % jest uznawane za niedopuszczalne (stawka procentowa jest obowiązkowym elementem uchwały). W przypadku, gdy zbywca nieruchomości uważa, że obliczona przez gminę opłata planistyczna jest za wysoka, może skorzystać z drogi odwoławczej. Należy pamiętać, że na złożenie odwołania do Samorządowego Kolegium Odwoławczego jest tylko 14 dni, licząc od daty otrzymania decyzji ustalającej wysokość opłaty. Opłata adiacencka Z kolei opłaty adiacencka wynika z zupełnie innych zdarzeń. Ustawa o gospodarce nieruchomościami umożliwia ich pobieranie w trzech sytuacjach: w związku ze wzrostem wartości nieruchomości spowodowanym budową urządzeń infrastruktury technicznej (drogi oraz przewody lub urządzenia wodociągowe, kanalizacyjne, ciepłownicze, elektryczne, gazowe i telekomunikacyjne) z udziałem środków Skarbu Państwa, jednostek samorządu terytorialnego, środków pochodzących z budżetu Unii Europejskiej lub ze źródeł zagranicznych niepodlegających zwrotowi, lub w związku ze scaleniem i podziałem nieruchomości, lub w związku z podziałem nieruchomości. We wszystkich trzech sytuacjach, w których powstaje podstawa do żądania uiszczenia opłaty adiacenckiej, możliwość jej nałożenia jest uzależniona od wzrostu wartości nieruchomości. Konieczny jest więc związek między wymienionymi zdarzeniami a wzrostem wartości nieruchomości. W każdym przypadku wysokość opłaty adiacenckiej ustala organ wykonawczy gminy. Wysokość opłaty adiacenckiej jest ułamkiem kwoty o którą wzrosła wartość nieruchomości. Stawkę procentową określa rada gminy w odpowiedniej uchwale. Rada gminy może ustalić wysokość stawki procentowej opłaty adiacenckiej maksymalnie na poziomie 30% wzrostu wartości nieruchomości na skutek jej podziału. A zatem opłata adiacencka zostanie skutecznie nałożona po spełnieniu łącznie następujących przesłanek: dokonania podziału nieruchomości, w którego konsekwencji wartość nieruchomości wzrosła, istnienia w dacie dokonania podziału nieruchomości uchwały rady gminy określającej procentową stawkę opłaty adiacenckiej (od r. nie więcej niż 30%), decyzja o nałożeniu opłaty adiacenckiej zostanie doręczona i stanie się prawomocna nie później niż w terminie 3 lat od dokonania podziału nieruchomości. Wymierzenie przez gminę opłaty adiaceńskiej w przeciwieństwie do opłaty planistycznej, nie jest obowiązkowe, aczkolwiek nie znam przypadku aby gmina dobrowolnie z takiej opłaty zrezygnowała. Nie wiem zatem, czy straszenie Pana koniecznością wniesienia tych opłat nie jest przypadkiem przedawnione, przynajmniej w stosunku do opłaty adiaceńskiej. Natomiast co do opłaty planistycznej należałoby stwierdzić, kiedy uchwalono plan zagospodarowania miejscowego i czy na skutek tego wzrosła wartość Pana nieruchomości. Jeśli masz podobny problem prawny, zadaj pytanie naszemu prawnikowi (przygotowujemy też pisma) w formularzu poniżej ▼▼▼
Dzięki temu, kopię dokumentacji można przesłać do wybranego urzędu, również za pośrednictwem poczty elektronicznej. Badania geotechniczne na działce przeznaczonej pod budowę domu, mogą mieć miejsce już przed jej zakupem. Dzięki temu potencjalny Inwestor nie musi obawiać się wyrzucenia pieniędzy w błoto.
Wykup przez gminę gruntów prywatnych przeznaczonych pod drogę gminną Co do zasady, gmina powinna wykupić grunt prywatny przeznaczony pod drogę gminną. W praktyce może okazać się, że będzie to proces długotrwały (np. trwający parę lat) albo że uzyskana kwota za wywłaszczony grunt może nie być dla Pana satysfakcjonująca. Gmina może również zwlekać z zapłatą tej kwoty ( ze względu na problemy finansowe). Jeżeli zakupi Pan działkę, to może Pan rozważyć wysłanie do gminy pisma z żądaniem wykupu części nieruchomości zajętej w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego (MPZP) pod drogę gminną. Zasady dotyczące wywłaszczenia gruntów Roszczeniem, z którego może Pan skorzystać, jest żądanie wykupienia przez gminę części nieruchomości zajętej w MPZP pod drogę stanowiącą drogę gminną, szczególnie jeżeli jest ona zlokalizowana na przykład wzdłuż Pana przyszłej działki. Podstawowe zasady dotyczące wywłaszczenia gruntu reguluje ustawa z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2010 r. Nr 102, poz. 651 ze zm.; w skrócie „ustawa”). Według art. 112 tej ustawy: „Art. 112. 1. Przepisy niniejszego rozdziału stosuje się do nieruchomości położonych, z zastrzeżeniem art. 122a, art. 124b, art. 125 i art. 126, na obszarach przeznaczonych w planach miejscowych na cele publiczne albo do nieruchomości, dla których wydana została decyzja o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego. 2. Wywłaszczenie nieruchomości polega na pozbawieniu albo ograniczeniu, w drodze decyzji, prawa własności, prawa użytkowania wieczystego lub innego prawa rzeczowego na nieruchomości. 3. Wywłaszczenie nieruchomości może być dokonane, jeżeli cele publiczne nie mogą być zrealizowane w inny sposób niż przez pozbawienie albo ograniczenie praw do nieruchomości, a prawa te nie mogą być nabyte w drodze umowy. 4. Organem właściwym w sprawach wywłaszczenia jest starosta, wykonujący zadanie z zakresu administracji rządowej”. Natomiast art. 113 ustawy podaje: „Art. 113. 1. Nieruchomość może być wywłaszczona tylko na rzecz Skarbu Państwa albo na rzecz jednostki samorządu terytorialnego. (…) 3. Wywłaszczeniem może być objęta cała nieruchomość albo jej część”. W Pana przypadku byłaby to ta część nieruchomości, której został Pan pozbawiony wskutek lokalizacji drogi gminnej. Procedura wywłaszczeniowa przebiega w poniżej przedstawiony sposób. Wszczęcie postępowania wywłaszczeniowego poprzedzają rokowania, których stronami są: starosta i właściciel nieruchomości (art. 115 ustawy). Należy wskazać, iż wszczęcie postępowania wywłaszczeniowego na rzecz jednostki samorządu terytorialnego następuje na wniosek jej organu wykonawczego. Wszczęcie postępowania z urzędu może także nastąpić na skutek zawiadomienia złożonego przez podmiot, który zamierza realizować cel publiczny. Wszczęcie postępowania wywłaszczeniowego następuje po bezskutecznym upływie dwumiesięcznego terminu do zawarcia umowy objętej rokowaniami, wyznaczonego na piśmie właścicielowi. Starosta składa w sądzie wniosek o ujawnienie w księdze wieczystej wszczęcia postępowania wywłaszczeniowego. Po wszczęciu postępowania wywłaszczeniowego starosta przeprowadza rozprawę administracyjną. Następnie starosta wydaje decyzję o nabyciu własności nieruchomości przez jednostkę samorządu terytorialnego wnioskującą o wywłaszczenie. Nabycie prawa własności następuje z dniem, w którym decyzja stała się ostateczna. Odszkodowanie za nieruchomość której własność przeszła na rzecz jednostki samorządu terytorialnego Odszkodowanie za nieruchomość, której własność przeszła na rzecz jednostki samorządu terytorialnego, ustala się według przepisów rozdziału 5 cytowanej ustawy i składa do depozytu sądowego na okres 10 lat. Zaznaczam, iż przejście prawa własności na rzecz jednostki samorządu terytorialnego następuje z dniem, w którym decyzja o wywłaszczeniu nieruchomości stała się ostateczna. Procedura wywłaszczeniowa jest zatem stosunkowo długa i może potrwać nawet kilka lat. W toku ustalania wartości wywłaszczonej nieruchomości korzysta się z wyceny biegłego rzeczoznawcy majątkowego, co również wpływa na długość postępowania. Wywłaszczenie własności nieruchomości następuje za odszkodowaniem na rzecz osoby wywłaszczonej odpowiadającym wartości tych praw (art. 128 i następne ustawy). Odszkodowanie ustala starosta. Wysokość odszkodowania ustala się według stanu, przeznaczenia i wartości wywłaszczonej nieruchomości – co do zasady – w dniu wydania decyzji o wywłaszczeniu. Ustalenie wysokości odszkodowania następuje po uzyskaniu opinii rzeczoznawcy majątkowego, określającej wartość nieruchomości (art. 131 ustawy). W ramach odszkodowania właścicielowi lub użytkownikowi wieczystemu wywłaszczonej nieruchomości może być przyznana – za jego zgodą – odpowiednia nieruchomość zamienna pochodząca z zasobu gminy (art. 131 ustawy). Zapłata odszkodowania następuje jednorazowo, w terminie 14 dni od dnia, w którym decyzja o wywłaszczeniu podlega wykonaniu. Trudno jednoznacznie określić, ile będzie trwała procedura wywłaszczeniowa w Pana przypadku. Dokonanie podziału działki tak aby gmina z mocy prawa przejęła część działki wydzielonej pod drogę gminną Innym sposobem na nakłonienie gminy do wykupu gruntu jest dokonanie podziału Pana przyszłej działki w taki sposób, aby gmina z mocy prawa przejęła część działki wydzielonej pod drogę gminną za odszkodowaniem. Jak podaje art. 98 ustawy: „Art. 98. 1. Działki gruntu wydzielone pod drogi publiczne: gminne, powiatowe, wojewódzkie, krajowe – z nieruchomości, której podział został dokonany na wniosek właściciela, przechodzą, z mocy prawa, odpowiednio na własność gminy, powiatu, województwa lub Skarbu Państwa z dniem, w którym decyzja zatwierdzająca podział stała się ostateczna albo orzeczenie o podziale prawomocne. (…) Przepis stosuje się odpowiednio przy wydzielaniu działek gruntu pod poszerzenie istniejących dróg publicznych. 2. Właściwy organ składa wniosek o ujawnienie w księdze wieczystej praw gminy (…) do działek gruntu wydzielonych pod drogi publiczne lub pod poszerzenie istniejących dróg publicznych. Podstawą wpisu tych praw do księgi wieczystej jest ostateczna decyzja zatwierdzająca podział. 3. Za działki gruntu, o których mowa w ust. 1, przysługuje odszkodowanie w wysokości uzgodnionej między właścicielem lub użytkownikiem wieczystym a właściwym organem. (…) Jeżeli do takiego uzgodnienia nie dojdzie, na wniosek właściciela lub użytkownika wieczystego odszkodowanie ustala się i wypłaca według zasad i trybu obowiązujących przy wywłaszczaniu nieruchomości”. Na marginesie należy wskazać treść art. 36 ust. 1 ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. Nr 80, poz. 717 ze zm.): „Art. 36. 1. Jeżeli, w związku z uchwaleniem planu miejscowego albo jego zmianą, korzystanie z nieruchomości lub jej części w dotychczasowy sposób lub zgodny z dotychczasowym przeznaczeniem stało się niemożliwe bądź istotnie ograniczone, właściciel albo użytkownik wieczysty nieruchomości może, z zastrzeżeniem ust. 2, żądać od gminy: 1) odszkodowania za poniesioną rzeczywistą szkodę albo 2) wykupienia nieruchomości lub jej części. 2. Realizacja roszczeń, o których mowa w ust. 1, może nastąpić również w drodze zaoferowania przez gminę właścicielowi albo użytkownikowi wieczystemu nieruchomości zamiennej. Z dniem zawarcia umowy zamiany roszczenia wygasają. 3. Jeżeli, w związku z uchwaleniem planu miejscowego albo jego zmianą, wartość nieruchomości uległa obniżeniu, a właściciel albo użytkownik wieczysty zbywa tę nieruchomość i nie skorzystał z praw, o których mowa w ust. 1 i 2, może żądać od gminy odszkodowania równego obniżeniu wartości nieruchomości”. Ochrona właściciela przed ujemnymi konsekwencjami zmian planistycznych obniżającymi wartość nieruchomości Należy podkreślić, że ochrona właściciela przed ujemnymi konsekwencjami zmian planistycznych obniżającymi wartość nieruchomości dotyczy tylko właściciela, który legitymował się prawem własności w dacie uchwalenia lub zmiany MPZP. Potwierdza to wyrok SN z dnia 23 kwietnia 2009 r. (sygn. akt IV CSK 508/08), w którym wskazano: „Celem art. 36 ust. 3 jest ochrona właściciela albo użytkownika wieczystego nieruchomości przed negatywnymi skutkami zmian planistycznych powodujących obniżenie jej wartości. Przepis wiąże określony w nim skutek z niemożnością uzyskania przez właściciela albo użytkownika wieczystego dodatkowych korzyści w razie zbycia (poprzednio sprzedaży) przysługującego im prawa do nieruchomości, której wartość na skutek zmian planistycznych uległa obniżeniu. Legitymowanym do wniesienia powództwa o odszkodowanie na tej podstawie jest więc były właściciel albo użytkownik wieczysty, który w warunkach wcześniej wskazanych zbył nieruchomość, jeżeli przy tym nie skorzystał uprzednio z uprawnień określonych w art. 36 ust. 1 i 2 Z uprawnień tych może skorzystać jedynie właściciel albo użytkownik wieczysty legitymujący się takim prawem w dacie uchwalenia lub zmiany planu miejscowego”. W związku z tym proszę przed podjęciem decyzji o zakupie gruntu udać się do gminy w celu uzyskania informacji co do planów inwestycyjnych dotyczących budowy drogi gminnej i ewentualnego terminu wykupu tego gruntu przez gminę. Jeśli masz podobny problem prawny, zadaj pytanie naszemu prawnikowi (przygotowujemy też pisma) w formularzu poniżej ▼▼▼ W takiej sytuacji podatkiem od nieruchomości według stawki będzie: 24,82 zł za metr kwadratowy – w przypadku garaży będących częścią budynku, co jest zajęte na prowadzenie działalności gospodarczej; 11,62 zł za metr kwadratowy, jeśli mówimy o działalności gospodarczej w zakresie obrotu kwalifikowanym materiałem siewnym. Sprawdzone rozwiązaniadla każdego Nie można pobierać opłat za użytkowanie wieczyste po uprawomocnieniu się decyzji w sprawie wydzielenia działki pod budowę drogi publicznej. Wydzielenie z gruntu oddanego w użytkowanie wieczyste działki pod budowę drogi publicznej jest jednoznaczne z wygaśnięciem użytkowania wieczystego w tej części, a dla użytkownika oznacza wygaśniecie obowiązku zapłaty opłaty rocznej. Tak orzekł SN w wyroku z dnia 6 grudnia 2013 r. sygn. akt. I CSK 101/13. Sprawa dotyczyła zwrotu świadczenia nienależnego z tytułu uiszczenia przez użytkownika wieczystego opłaty rocznej za użytkowanie wieczyste działki oddanej pod budowę drogi. Na mocy prawomocnej decyzji doszło do wydzielenia z działki będącej w użytkowaniu wieczystym, części jej gruntu pod drogę gminną. Pomimo tego, użytkownik wieczysty (powód w omawianej sprawie) do 2008 r. figurował nadal jako użytkownik wieczysty całej nieruchomości gruntowej, w związku z powyższym uiszczał całkowitą opłatę roczną. Domagając się zwrotu świadczenia nienależnego, wskazał na regulacje art. 98 ustawy o gospodarce nieruchomościami, zgodnie z którą działki gruntu wydzielone pod drogi publiczne: gminne, powiatowe, wojewódzkie, krajowe, przechodzą, z mocy prawa, odpowiednio na własność gminy, powiatu, województwa lub Skarbu Państwa z dniem, w którym decyzja zatwierdzająca podział stała się ostateczna. Tym samym, z tym dniem - zdaniem powoda wygasło jego prawo użytkowania wieczystego do wskazanej części gruntu, a tym samym również jego obowiązek uiszczenia stosownej opłaty rocznej z tego tytułu. Dopiero jednakże Sąd Apelacyjny przyznał rację powodowi i zasądził na jego rzecz zwrot uiszczanej w spornym okresie opłaty rocznej. Stanowisko to nie uległo zmianie również po rozpoznaniu przez SN skargi kasacyjnej pozwanej Agencji Nieruchomości Rolnych Skarbu Państwa. Zdaniem bowiem Sądu Najwyższego – pomimo twierdzeń przeciwnych pozwanej Agencji - wpis w księdze wieczystej w zakresie użytkowania wieczystego przy stanowieniu tego prawa ma charakter konstytutywny. Przy wykreśleniu jednakże tego prawa odnosi już tylko i wyłącznie skutek deklaratoryjny. W ocenie SN – decydująca w sprawie była literalna wykładnia wyżej wskazanego art. 98 ustawy, zgodnie z którą przyjąć należy, że prawo użytkowania wieczystego na przedmiotowej działce wygasło w 2001 r., gdy decyzja o jej wydzielaniu na cele publiczne tj. budowy drogi gminnej stała się ostateczna. Jeżeli prawo to wygasło, to drugorzędne znaczenie ma wpis czy jego brak w księdze wieczystej. W konsekwencji - zdaniem SN - wraz z wygaśnięciem użytkowania wieczystego wygasł obowiązek uiszczania opłaty rocznej. Na zakończenie, warto zwrócić uwagę, że wyrok SN jest ostateczny i wiążący w sprawie, w której został wydany. Niemniej jednak dla użytkowników wieczystych stanowi wskazówkę postępowania w razie zaistnienia okoliczności zbliżonych do sprawy omówionej w niniejszym artykule. Sprawdzone rozwiązaniadla każdegoWynagrodzenie dla właściciela nieruchomości obciążonej to nie jedyny koszt, który powinien brać pod uwagę właściciel działki potrzebujący dojazdu. Trzeba też doliczyć sądową opłatę stałą za wniosek o ustanowienie drogi koniecznej (200 zł) oraz opłatę za wpis służebności do księgi wieczystej (kolejne 200 zł).
Właścicielowi działki zajętej przez gminę przysługuje wynagrodzenie. Wynagrodzenie, o którym mowa w zdaniu poprzednim wypłacane jest na podstawie przepisów Kodeksu cywilnego. Właściciel działki może domagać się należnego wynagrodzenia przed sądem powszechnym. Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 11 stycznia 2017 r. (sygn. IV CSK 112/16) rozstrzygnął, że w sprawach roszczeń właścicieli działek zajętych przez gminę pod drogę dopuszczalne jest także dochodzenie wynagrodzenia za korzystanie z nich bez tytułu prawnego na podstawie odpowiednich przepisów kodeksu cywilnego w postępowaniu przed sądem powszechnym. Korzystanie z działek przez gminę Powstanie drogi na skutek działań jednej z gmin doprowadziło do objęcia przez nią w posiadanie działek, które stanowiły własność osób trzecich. Działki te zostały faktycznie zajęte pod drogi użytkowane przez mieszkańców położonych wzdłuż nich domów oraz powszechnie dostępny ciąg pieszy. Tym samym ich współwłaściciele zostali pozbawieni możliwości swobodnego korzystania z przysługującego im prawa własności na rzecz gminy. Jeden ze współwłaścicieli wystąpił więc wobec gminy z roszczeniem o zapłatę kwoty ok. 220 tys. zł wraz z odsetkami za opóźnienie tytułem wynagrodzenia za korzystanie z działek przez gminę bez tytułu prawnego. Jako podstawę roszczenia wskazano art. 224 § 2 i art. 225 zgodnie z którymi posiadacz samoistny w złej wierze zobowiązany jest do wynagrodzenia za korzystanie z rzeczy. Sąd I instancji uwzględnił roszczenie powoda. Wyrok został jednak przez pozwaną gminę zaskarżony w drodze apelacji, która została oddalona przez sąd II instancji. W związku z tym gmina wniosła skargę kasacyjną od jego wyroku. Odszkodowanie czy wynagrodzenie? Kluczowe zarzuty skargi kasacyjnej dotyczyły nieważności postępowania z uwagi na niedopuszczalność drogi sądowej w tego typu sprawach (art. 379 pkt 1 Gmina stała bowiem na stanowisku, że powodowi ewentualnie może przysługiwać odszkodowanie za wywłaszczenie oraz w związku z tym że wyłączona jest droga cywilnoprawna, a wyłącznie właściwe jest postępowanie przed sądami administracyjnymi. Powód wystąpił natomiast z roszczeniem o zapłatę odszkodowania za korzystanie z jego działek bez tytułu prawnego w oparciu o przepisy kodeksu cywilnego w postępowaniu przed sądem powszechnym. Podstawową kwestię do rozstrzygnięcia przez Sąd Najwyższy było więc ustalenie, czy w takiej sprawie przysługuje droga sądowa, czy jest ona niedopuszczalna z uwagi na charakter przedmiotowego roszczenia. Polecamy: Sprzedaż nieruchomości firmowej - rozliczenie podatkowe i ewidencja Droga sądowa Rozstrzygając tę kwestię należy wskazać, że podstawową przesłanką dopuszczalności drogi sądowej jest zakwalifikowanie roszczenia do kategorii spraw cywilnych. Jak stwierdził Sąd Najwyższy sprawa, której przedmiotem jest roszczenie o wynagrodzenie za korzystanie z rzeczy bez tytułu prawnego, o którym mowa w art. 224 § 2 w zw. z art. 225 jest niewątpliwie sprawą cywilną w rozumieniu art. 1 Oznacza to więc, że w przypadku korzystania przez gminę z działek innego podmiotu bez tytułu prawnego, dopuszczalna jest droga sądowa i wystąpienie z roszczeniem o wynagrodzenie za korzystanie z działek. Nie zmienia tego nawet fakt, że co do zasady za zajęcie działek powinno zostać ustalone odszkodowanie w trybie postępowania administracyjnego przez właściwego starostę w drodze decyzji (art. 129 ust. 5 pkt 3 Biorąc pod uwagę treść przedmiotowego wyroku Sądu Najwyższego, należy wskazać, że gminy, które zajęły pod drogę działki osób trzecich i nie przeprowadziły odpowiednio postępowania wywłaszczeniowego, muszą liczyć się z ryzykiem roszczeń o zapłatę wynagrodzenia za korzystanie z nich bez tytułu prawnego. W celu ich uniknięcia, zajmując działki powinny każdorazowo dołożyć należytej staranności i zadbać o legalność podejmowanych działań, w szczególności – o uzyskanie tytułu prawnego do nieruchomości. Ewa Skrzypczyńska aplikant radcowski, specjalizuje się w prawie cywilnym, ze szczególnym uwzględnieniem prawa zobowiązań Dr Krystian Ziemski & Partners Kancelaria Prawna spółka komandytowa w Poznaniu Artykuł pochodzi z Portalu: Przygotuj się do stosowania nowych przepisów! Poradnik prezentuje praktyczne wskazówki, w jaki sposób dostosować się do zmian w podatkach i wynagrodzeniach wprowadzanych nowelizacją Polskiego Ładu. Tyko teraz książka + ebook w PREZENCIE
